Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało komunikat dotyczący kolejnego etapu prac ekshumacyjnych na Wołyniu.
„Polska otrzymała drugą zgodę na ekshumacje na terenie Ukrainy” – czytamy we wpisie opublikowanym na oficjalnym profilu resortu na platformie X.
W treści komunikatu podano, że 11 czerwca Ministerstwo Kultury i Komunikacji Strategicznej Ukrainy poinformowało o udzieleniu zgody na przeprowadzenie drugiej ekshumacji. Tym razem prace będą prowadzone w miejscu dawnej wsi Zboiska, gdzie – według dostępnych informacji – spoczywają szczątki żołnierzy Wojska Polskiego.
Wniosek o przeprowadzenie prac złożył Instytut Pamięci Narodowej. Strona polska ma realizować ekshumację zgodnie ze standardami wypracowanymi podczas tegorocznych działań w miejscowości Puźniki.
Wiceminister kultury Ukrainy potwierdza zgodę na ekshumację
Do sprawy odniósł się także wiceminister kultury Ukrainy, który w rozmowie z Polską Agencją Prasową potwierdził wydanie zgody na przeprowadzenie ekshumacji.
To już druga zgoda władz ukraińskich na ekshumację ofiar rzezi wołyńskiej na terytorium Ukrainy. Pierwsza została wydana w styczniu 2025 roku, a prace ekshumacyjne odbyły się między 23 kwietnia a 10 maja tego samego roku.
Decyzja była oparta na wcześniejszych działaniach Fundacji „Wolność i Demokracja”, która w 2023 roku przeprowadziła badania terenowe i odkryła mogiłę ze szczątkami ofiar zbrodni.
Rzeź wołyńska – tysiące ofiar i „doły śmierci”
Szacuje się, że podczas tzw. „rzezi wołyńskiej”, trwającej od lutego 1943 do lutego 1944 roku, życie straciło od 50 do 120 tysięcy Polaków. W odwecie zginęło również od 2 do 3 tysięcy Ukraińców. Przypuszcza się, że polskie ofiary mogą spoczywać w około 10 tysiącach tzw. „dołów śmierci”.
Do tej pory przeprowadzono kilka ekshumacji mających na celu odnalezienie i upamiętnienie ofiar. Jednak osiem lat temu, w 2017 roku, władze Ukrainy wprowadziły blokadę na udzielanie pozwoleń stronie polskiej na prace poszukiwawcze i ekshumacyjne. Warunkiem jej zniesienia miało być spełnienie szeregu wymagań, takich jak odbudowa ukraińskich miejsc pamięci na terenie Polski oraz zmiany w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej.