Ośrodek Res Futura, europejski kolektyw analityczny, we współpracy z firmą SentiOne – liderem w zakresie narzędzi do monitorowania internetu i mediów społecznościowych – opublikował raport dotyczący wizerunku Ukraińców w polskim internecie.
Polscy internauci o Ukraińcach
Wizerunek ten pogarsza się, a w wypowiedziach Polaków na temat Ukraińców coraz częściej pojawiają się negatywne emocje.
Eksperci zauważają, że na taki stan rzeczy wpływają różne czynniki, w tym trwająca kampania przed wyborami prezydenckimi w 2025 roku. W trakcie kampanii wielu polityków porusza temat Ukraińców, przedstawiając ich w sposób, który ma na celu wzbudzenie niechęci do tej narodowości. Wskazują oni na brak sensu w dalszym ponoszeniu wyrzeczeń przez Polaków, aby wspierać Ukrainę w wojnie z Rosją, której wynik wydaje się przesądzony, a także na obecność milionów uchodźców w Polsce, co rzekomo obciąża kraj pod względem społecznym i ekonomicznym. Dodatkowo pojawiają się zarzuty o wzrost przestępczości oraz roszczeniową postawę części uchodźców, w tym także Ukraińców.
Treści tego rodzaju docierają do szerokiej grupy odbiorców. Zgodnie z raportem, zostały one wyświetlone na platformach społecznościowych około 325 milionów razy. W komentarzach użytkowników internetu pojawiają się opinie dotyczące wstrzymania pomocy dla Ukraińców i zakończenia wojny (32% komentarzy). Kolejne to wezwania do usunięcia uchodźców z przestrzeni publicznej w Polsce (28%), a także sugestie, że obecność uchodźców przyczynia się do wzrostu przestępczości (25%).
Polacy w internecie oskarżają Ukraińców o przestępstwa, takie jak kradzieże czy napaści, a także o ogólny wzrost przestępczości (41%). Wśród zarzutów pojawiają się także oskarżenia o nadużywanie systemu świadczeń socjalnych (29%), zabieranie miejsc pracy (21%), brak wdzięczności za udzieloną pomoc oraz roszczeniową postawę, czyli przekonanie, że pomoc im się „należy” (9%).
W kwestiach historycznych, najczęściej pojawiającym się tematem jest tragedia wołyńska oraz zbrodnia Ukraińskiej Powstańczej Armii, która doprowadziła do śmierci około 100 tysięcy Polaków w czasie drugiej wojny światowej, szczególnie w 1943 roku. O tej kwestii wspominało 46% internautów. Dodatkowo, w komentarzach pojawiły się uwagi na temat wzrostu przestępczości (42%) oraz potrzeby upamiętnienia ofiar zbrodni na Wołyniu i w Galicji Wschodniej, co wskazało 33% komentujących.
Michał Fedorowicz z Res Futura podkreśla, że sama liczba i zasięg treści o podobnej tematyce nie stanowią nowości. Jednak, jak wskazuje raport, to, co jest zaskakujące, to nasilona agresja towarzysząca komentarzom. Dlaczego tak się dzieje? „To efekt emocji wywołanych przez centra integracji. Przekonanie, że jesteśmy atakowani przez obcych, wpływa również na postrzeganie ukraińskich uchodźców w Polsce” – tłumaczy ekspert.